Yêu cầu tuyên bố một người đã chết
06/05/2017 09:21Chào Luật Sư! Hiện tại tôi có một thắc mắc muốn hỏi như sau: Chị gái tôi đã từng có chồng, nhưng chồng đã mất 4 năm trước vì tai nạn ngoài biển, mất xác, gia đình không tìm kiếm được. Hiện tại chị gái tôi kết hôn lần 2, nhưng khi về xã làm thủ tục, xã nói không có xác nhận, không làm giấy báo tử được. Yêu cầu lên Tòa án huyện, khi gia đình tôi lên huyện, huyện nói vấn đề này xã giải quyết, chỉ cần xóa tên, làm giấy báo tử là xong, tòa chỉ giải quyết trường hợp 2 người còn sống và có ý muốn ly hôn. Vì không làm được giấy kết hôn và cháu tôi sắp ra đời không thể mang họ cha. Chúng tôi đã đi lên xuống nhiều lần. Vậy xin hỏi luật sư vấn đề này ai sẽ giải quyết? Và phải làm thế nào? Xin cảm ơn.
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn Công ty luật Bảo Chính. Về thắc mắc của bạn, chúng tôi tư vấn giải đáp cho bạn như sau:
- Điều kiện và thẩm quyền giải quyết yêu cầu tuyên bố một người là đã chết
Theo Bộ luật dân sự 2005, có thể tuyên bố một người là đã chết trong các trường hợp sau:
“ Điều 81. Tuyên bố một người là đã chết
1. Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Toà án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong các trường hợp sau đây:
a) Sau ba năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Toà án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
b) Biệt tích trong chiến tranh sau năm năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
c) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau một năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
d) Biệt tích năm năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 78 của Bộ luật này.
2. Tuỳ từng trường hợp, Toà án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết căn cứ vào các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này.”
Trong tình huống của bạn có thể áp dụng quy định tại điểm c, khoản 1, Điều trên: “Bị tai nạn mà sau một năm kể từ ngày tai nạn không có tin tức” làm căn cứ để tuyên bố một người đã chết.
Theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự 2015, thẩm quyền tuyên bố một người đã chết thuộc về Tòa án:
Điều 27. Những yêu cầu về dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
[…]4. Yêu cầu tuyên bố hoặc hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết.
Cũng theo quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự 2015, điểm a, khoản 2 Điều 35 và điểm b, khoản 2, Điều 39 thẩm quyền giải quyết cụ thể sẽ thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện nơi người bị yêu cầu tuyên bố là đã chết cư trú.
- Thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố một người là đã chết
Theo Bộ luật tố tụng dân sự 2015, thủ tục giải quyết được quy định như sau:
Điều 391. Quyền yêu cầu tuyên bố một người là đã chết
1. Người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố một người là đã chết theo quy định của Bộ luật dân sự.
2. Kèm theo đơn yêu cầu, người yêu cầu phải gửi tài liệu, chứng cứ để chứng minh người bị yêu cầu tuyên bố là đã chết thuộc trường hợp theo quy định của Bộ luật dân sự.
Điều 392. Chuẩn bị xét đơn yêu cầu tuyên bố một người là đã chết
1. Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu tuyên bố một người là đã chết, Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm thông tin về người bị yêu cầu tuyên bố là đã chết.
2. Nội dung thông báo, việc công bố thông báo và thời hạn thông báo được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 388 của Bộ luật này.
3. Trong thời hạn thông báo, nếu người yêu cầu rút đơn yêu cầu hoặc người bị yêu cầu tuyên bố là đã chết trở về và thông báo cho Tòa án biết thì Tòa án ra quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu.
4. Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hết thời hạn thông báo thì Tòa án phải mở phiên họp xét đơn yêu cầu.
Điều 393. Quyết định tuyên bố một người là đã chết
Trường hợp chấp nhận đơn yêu cầu thì Tòa án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết; trong quyết định này, Tòa án phải xác định ngày chết của người đó và hậu quả pháp lý của việc tuyên bố một người là đã chết theo quy định của Bộ luật dân sự.
- Quan hệ hôn nhân với người bị tuyên bố là đã chết
Khi một người bị tuyên bố là đã chết thì quan hệ hôn nhân của người đó với vợ (chồng) bị chấm dứt, thời điểm chấm dứt hôn nhân được Luật hôn nhân và gia đình 2014 xác định như sau:
“Điều 65. Thời điểm chấm dứt hôn nhân
Hôn nhân chấm dứt kể từ thời điểm vợ hoặc chồng chết.
Trong trường hợp Tòa án tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết thì thời điểm hôn nhân chấm dứt được xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án.”
Như vậy, để chị gái bạn thực hiện đăng ký kết hôn lần thứ hai, phải có căn cứ chấm dứt hôn nhân với người chồng trước, cụ thể trong trường hợp này là việc tuyên bố một người đã chết. Do đó, bước đầu tiên phải làm là gửi đơn yêu cầu đến Tòa án có thẩm quyền yêu cầu tuyên bố người chồng cũ của chị gái của bạn là đã chết để Tòa án giải quyết.
Trên đây là nội dung trả lời của Công ty luật Bảo Chính cho trường hợp của bạn. Nếu còn vướng mắc bạn có thể tiếp tục gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc nghe luật sư tư vấn trực tiếp vui lòng gọi 19006281.
Trân trọng!
Gọi 1900 6281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, Phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội). Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư tham gia vụ án tranh chấp đất đai, thừa kế, hôn nhân gia đình, kinh tế, thương mại… xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ trên.