Thẩm quyền giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế
13/05/2017 08:48
Bố tôi mất có để lại 2 thửa đất có sổ đỏ mang tên bố là người đại diện sở hữu. Sau đó mẹ, các anh chị em tôi bàn bạc ký giấy và công chứng, sang tên sổ đỏ cho anh tôi là Trần Văn Vũ với tinh thần là nếu có vấn đề gì với mảnh đất hương hỏa này thì cùng nhau chia sẻ. Nhưng đến nay vẫn chưa sang tên được sổ đỏ. Hiện thửa đất đó nằm trong dự án làm đường cao tốc và đã được đền bù. Mẹ tôi muốn chia tiền bồi thường đất đó cho mọi người trong gia đình, nhưng anh Trần Văn Vũ không đồng ý, không cho chia, anh Vũ chiếm lấy hết. Anh tôi bảo rằng, mọi người và mẹ tôi đã đồng ý ký giấy sang tên rồi thì không có quyền đòi hỏi gì nữa. Vậy tôi xin hỏi:
1. Hiện 2 thửa đất đó vẫn mang tên bố tôi, mẹ tôi còn có quyền phân chia tài sản đất đai , tiền đền bù đó nữa không?
2. Nếu 2 thửa đất đó đã sang tên cho anh Trần Văn Vũ, khi chúng tôi ký giấy đồng ý cho anh Vũ sang tên với tinh thần anh em tin tưởng nhau sau này có bán đất hay được đền bù thì cùng được hưởng, mẹ tôi là người làm chứng cho điều này. Nhưng anh Vũ lại nuốt lời, không chịu chia tiền đền bù. Vậy, trong trường hợp này chúng tôi có được đòi hỏi gì không, có thể nhờ pháp luật can thiệp được không?
3. Mọi thủ tục, giấy tờ sang tên sổ đỏ cho anh Trần Văn Vũ, đến nay đã gần 2 năm mà không đổi được sổ đỏ, vậy nó còn giá trị pháp lý nữa không ạ? Tôi xin chân thành cảm ơn!
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn Công ty luật Bảo Chính. Về thắc mắc của bạn, chúng tôi tư vấn giải đáp cho bạn như sau:
Hai thửa đất thuộc sở hữu của bố bạn và mẹ bạn, nếu bố bạn mất sẽ tiến hành phân chia di sản thừa kế theo quy định của Bộ luật dân sự 2005 (hiệu lực áp dụng hết ngày 31/12/2016).
1. Hiện 2 thửa đất đó vẫn mang tên bố tôi, mẹ tôi còn có quyền phân chia tài sản đất đai, tiền đền bù đó nữa không?
Nếu tài sản vẫn mang tên bố mẹ bạn, chưa hoàn tất về thủ tục thực hiện, theo đó anh trai bạn vẫn chưa có quyền định đoạt đối với hai thửa đất, phần tài sản của mẹ bạn người có quyền vẫn là mẹ bạn có quyền. Việc phân chia phần của bố bạn phải tiến hành khai nhận sau khi họp mặt những người thừa kế. Theo quy định của Bộ luật dân sự 2005.
“Điều 681. Họp mặt những người thừa kế
1. Sau khi có thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thoả thuận những việc sau đây:
a) Cử người quản lý di sản, người phân chia di sản, xác định quyền, nghĩa vụ của những người này, nếu người để lại di sản không chỉ định trong di chúc;
b) Cách thức phân chia di sản.
2. Mọi thoả thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản.”
Mặt khác theo quy định Luật công chứng 2014 quy định như sau:
“Điều 57. Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản
1. Những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc mà trong di chúc không xác định rõ phần di sản được hưởng của từng người thì có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản, người được hưởng di sản có thể tặng cho toàn bộ hoặc một phần di sản mà mình được hưởng cho người thừa kế khác.
2. Trường hợp di sản là quyền sử dụng đất hoặc tài sản pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu thì trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản đó.
Trường hợp thừa kế theo pháp luật, thì trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người được hưởng di sản theo quy định của pháp luật về thừa kế. Trường hợp thừa kế theo di chúc, trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có bản sao di chúc.
3. Công chứng viên phải kiểm tra để xác định người để lại di sản đúng là người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản và những người yêu cầu công chứng đúng là người được hưởng di sản; nếu thấy chưa rõ hoặc có căn cứ cho rằng việc để lại di sản và hưởng di sản là không đúng pháp luật thì từ chối yêu cầu công chứng hoặc theo đề nghị của người yêu cầu công chứng, công chứng viên tiến hành xác minh hoặc yêu cầu giám định.
Tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm niêm yết việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản trước khi thực hiện việc công chứng.
4. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản đã được công chứng là một trong các căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký việc chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản cho người được hưởng di sản.”
Nếu chưa làm thủ tục khai nhận di sản, các bên chỉ mới tự họp bàn với nhau thì phần di sản của bố bạn vẫn chưa chuyển sang cho anh bạn nên anh bạn sẽ không có quyền toàn bộ. Mẹ bạn có quyền đối với phần tài sản riêng của mẹ bạn, phần di sản của bố bạn vẫn là khối tài sản chưa chia thừa kế.
2. Nếu 2 thửa đất đó đã sang tên cho anh Trần Văn Vũ, khi chúng tôi ký giấy đồng ý cho anh Vũ sang tên với tinh thần anh em tin tưởng nhau sau này có bán đất hay được đền bù thì cùng được hưởng, mẹ tôi là người làm chứng cho điều này. Nhưng anh Vũ lại nuốt lời, không chịu chia tiền đền bù. Vậy, trong trường hợp này chúng tôi có được đòi hỏi gì không, có thể nhờ pháp luật can thiệp được không?
Nếu thửa đất đã sang tên cho anh bạn, gia đình đã làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế, anh bạn là người “đại diện” đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT ngày 19 tháng 05 năm 2014
“Điều 5. Thể hiện thông tin về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất tại trang 1 của Giấy chứng nhận
…
4. Trường hợp nhiều người được thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà những người được hưởng thừa kế có văn bản thỏa thuận chưa phân chia thừa kế và đề nghị cấp một Giấy chứng nhận cho người đại diện đối với toàn bộ diện tích đất, tài sản gắn liền với đất để thừa kế thì cấp một Giấy chứng nhận cho người đại diện đó. Văn bản thỏa thuận phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật. Trên Giấy chứng nhận ghi thông tin của người đại diện theo quy định tại Khoản 1 Điều này, dòng tiếp theo ghi "Là người đại diện của những người được thừa kế gồm:... (ghi lần lượt tên của những người được thừa kế quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất)".
Nếu trên văn bản thỏa thuận đã công chứng hoặc chứng thực thể hiện nội dung cụ thể nêu trên, những người trong gia đình đã ủy quyền hoàn toàn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết theo thủ tục tố tụng để bảo đảm quyền lợi cho mình.
3. Mọi thủ tục, giấy tờ sang tên sổ đỏ cho anh Trần Văn Vũ, đến nay đã gần 2 năm mà không đổi được sổ đỏ, vậy nó còn giá trị pháp lý nữa không ạ? Tôi xin chân thành cảm ơn!
Giấy tờ thủ tục bên bạn đã thực hiện bao gồm những loại giấy tờ như thế nào? Thủ tục thực hiện đến đâu, nếu có xác nhận từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì vẫn có giá trị áp dụng.
Trên đây là nội dung trả lời của Công ty luật Bảo Chính cho trường hợp của bạn. Nếu còn vướng mắc bạn có thể tiếp tục gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc nghe luật sư tư vấn trực tiếp vui lòng gọi 19006281.
Trân trọng!
Gọi 1900 6281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, Phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội). Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư tham gia vụ án tranh chấp đất đai, thừa kế, hôn nhân gia đình, kinh tế, thương mại… xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ trên.