Phân chia di sản thừa kế theo quy định pháp luật hiện hành?
10/05/2017 09:02Thưa luật sư, em có 1 vấn đề xin được Cty Luật Bảo Chính tư vấn giúp ạ . Ông nội em là người chủ sở hữu nhà ... Nhưng ông đã xuất ngoại trong 1 thời gian dài , hiện tại mẹ em đang là chủ hộ của gia đình , bây giờ ông nội về và tình trạng sức khoẻ không được tốt ... Hàng xóm và mọi người trong gia đình hối thúc em sớm để ông nội lập di chúc cho con cháu nhưng ông là người hoa , lại không rành về chữ việt và không còn min mẫn nữa ... Em lo ngại nếu ông mất mà không lập di chúc thì khi ông mất con cái ông (cô , bác ) trong gia đình đòi quyền thừa kế ... Ông đang sở hửu ngôi nhà trong đó ông là chủ nhà , mẹ là chủ hộ và anh chị em tôi tất cả là 5 người .... Nếu lập di chúc thì em phải làm như thế nào ... Và nếu không lập di chúc thì mẹ và anh chị em tôi có quyền hưởng thừa kế từ ông không ạ .. Mong cty Luật Bảo Chính tư vấn giúp ạ?
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn Công ty luật Bảo Chính. Về thắc mắc của bạn, chúng tôi tư vấn giải đáp cho bạn như sau:
Trong trường hợp lập di chúc thì ông bạn có thể thực hiện theo 2 cách sau:
Thứ nhất, lập di chúc bằng văn bản, Điều 628 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:
" Di chúc bằng văn bản bao gồm:
1. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
2. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
3. Di chúc bằng văn bản có công chứng.
4. Di chúc bằng văn bản có chứng thực."
Thứ hai, lập di chúc bằng miệng, Điều 629 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:
" 1. Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
2. Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ."
Tuy nhiên, có thể lập di chúc bằng văn bản hoặc bằng miệng với điều kiện người lập di chúc phải hoàn toàn minh mẫn và sáng suốt trong quá trình lập chi chúc nếu không di chúc sẽ bị coi là không hợp pháp, bạn nói ông bạn không còn minh mẫn nên cũng rất khó để thực hiện hai cách này, căn cứ quy định tại Điều 630 Bộ luật dân sự năm 2015 :
" 1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng."
Về vệc nếu không lập di chúc thì nếu ông bạn mất, tài sản của ông bạn để lại có thể do các con của ông bạn thỏa thuận về việc chia thừa kế, hoặc nếu không thỏa thuận được thì có thể gửi đơn yêu cầu chia tài sản thừa kế đến Tòa án. Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015:
" 1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."
Do bạn không nói rõ việc bố của bạn còn sống hay đã mất nên nếu chia thừa kế theo pháp luật, nếu bố bạn còn sống thì người được hưởng thừa kế trước hết là bố của bạn và những người con khác của ông bạn, còn mẹ bạn, bạn và anh chị em của bạn sẽ không được hưởng di sản thừa kế vì không thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Tuy nhiên, nếu bố bạn đã mất, mất trước hoặc mất cùng thời điểm với ông bạn thì bạn và anh chị em của bạn sẽ có quyền hưởng suất thừa kế của ông bạn cho bố bạn căn cứ quy định tại Điều 677 Bộ luật dân sự 2005 về thừa kế thế vị.
Trên đây là nội dung trả lời của Công ty luật Bảo Chính cho trường hợp của bạn. Nếu còn vướng mắc bạn có thể tiếp tục gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc nghe luật sư tư vấn trực tiếp vui lòng gọi 19006281.
Trân trọng!
Gọi 1900 6281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, Phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội). Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư tham gia vụ án tranh chấp đất đai, thừa kế, hôn nhân gia đình, kinh tế, thương mại… xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ trên.