Người được hưởng di sản thừa kế và vấn đề thừa kế theo pháp luật
27/04/2017 16:21
Chào Luật sư, tôi xin hỏi vấn đề sau: Ông T kết hôn với bà L sinh đươc 02 người con là: V và H, anh V kết hôn với bà K và sinh được 02 người con là Th và C. Ngày 20/4/2009 do bị ốm, ông T đã lập di chúc, ông chia ½ số tài sản cho anh V và ¼ số tài sản cho chị H.
Ngày 02/5/2011 do bị ốm nặng ông T đã chết, sau đó anh V đã nộp đơn yêu cầu tòa chia tài sản thừa kế của ông T. Hỏi : 1. theo quy định của pháp luật về thừa kế thì những ai được hưởng di sản thừa kế ? 2. Di sản sẽ được chia như thế nào khi có yêu cầu chia tài sản thừa kế của ông T. Biết di sản thừa kế của ông T là 1,8 tỷ đồng.
Trân trọng cảm ơn!
Công ty luật Bảo Chính, Đoàn luật sư Hà Nội cám ơn bạn đã gửi thông tin xin tư vấn đến cho chúng tôi.
Về vấn đề bạn còn đang thắc mắc, chúng tôi tư vấn như sau:
1. Những ai được hưởng di sản thừa kế?
Khi người chết để lại di chúc thì di sản thừa kế được chia theo di chúc.
Khi người chết không để lại di chúc thì di chúc sẽ được chia theo pháp luật cho những người thừa kế theo pháp luật ở hàng thừa kế thứ nhất.Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản
Điều 676 Bộ Luật dân sự 2005 quy định:
Ðiều 676. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.
2. Chia di sản như thế nào?
Trong câu hỏi của bạn, bạn không nói rõ rằng bà L, vợ ông T có còn sống hay không nên vấn đề bạn hỏi chúng tôi xin được tư vấn như sau:
- Trường hợp bà L còn sống:
* Phần di sản Chia theo di chúc:
Ông T để lại di chúc, phần di sản được chia theo di chúc của ông T như sau:
Chia cho anh V 1/2 số tài sản nên anh V sẽ được hưởng : 1.8 tỷ x 1/2 = 900 triệu đồng.
Chia cho chị H 1/4 số tài sản nên chị H sẽ được hưởng: 1.8 tỷ x 1/4 = 450 triệu đồng
* Phần di sản Chia theo pháp luật:
Như vậy số di sản chưa chia là : 450 triệu đồng. Số di sản này sẽ được chia theo pháp luật cho những người ở hàng thừa kế thứ nhất. Theo quy định tại Bộ Luật Dân sự 2005, Hàng thừa kế thứ nhất bao gồm:
"Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
..."
Như vậy, hàng thừa kế thứ nhất của ông T bao gồm bà L, chị H, anh V.
Điều 669 BLDS năm 2005 quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc như sau: “Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó, trừ khi họ là những người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 642 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 643 của Bộ luật này:
1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
2. Con đã thành niên mà không có khả năng lao động.
Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc được hưởng một phần di sản tối thiểu bằng 2/3 một suất theo luật được xác định bằng cách giả định toàn bộ di sản chia theo pháp luật”.
Theo đó, dù trong di chúc ông T không chia di sản cho bà L nhưng bà L vẫn có quyền được hưởng một suất thừa kế có giá trị bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật. Nếu toàn bộ di sản được chia theo pháp luật, một suất thừa kế theo pháp luật có giá trị là 1,8 tỷ /3 = 600 triệu.
Mỗi suất kỷ phần bắt buộc có giá trị là : 600 triệu x 2/3 = 400 triệu
Mỗi suất thừa kế theo pháp luật đối với phần di sản thừa kế chia theo pháp luật là: 450 triệu/3 = 150 triệu < kỷ phần bắt buộc (400 triệu).
Do đó, bà L sẽ được hưởng một suất thừa kế bằng kỷ phần bắt buộc là 400 triệu.
Số di sản còn lại chưa chia là : 450 triệu - 400 triệu = 50 triệu sẽ được chia đều cho cả 3 người ở hàng thừa kế thứ nhất. Cụ thể, mỗi người sẽ được hưởng thêm:
50 triêu/3 = 16,666 triệu
Như vậy trường hợp này, bà L sẽ được hưởng 416,66 triệu
Anh V: 916,66 triệu
Chị H: 466,66 triệu
- Trường hợp Bà L đã qua đời trước thời điểm ông T qua đời:
* Phần di sản Chia theo di chúc:
Ông T để lại di chúc, phần di sản được chia theo di chúc của ông T như sau:
Anh T được hưởng 900 triệu
Chị H được hưởng 450 triệu
* Phần di sản Chia theo Pháp luật
Đối với phần di sản chưa chia là 450 triệu đồng.
Mỗi suất kỷ phần bắt buộc có giá trị là : 900 triệu x 2/3 = 600 triệu > số di sản mà chị H đã nhận được.
Do đó, chị H sẽ được nhận số tiền thừa kế bằng một suất kỷ phần bắt buộc = 600 triệu.
Khi đó, phần di sản chưa chia = 1,8 tỷ - 900 triệu - 600 triệu = 300 triệu
Phần di sản chưa chia sẽ được chia đều cho chị H và anh V, cụ thể mỗi người sẽ được hưởng thêm: 300 triệu/2 = 150 triệu đồng.
Như vậy, anh V được hưởng 900 triệu + 150 triệu = 1 tỷ 50 triệu đồng.
Chị H được hưởng 750 triệu đồng.
Trên đây là nội dung trả lời của Công ty luật Bảo Chính cho trường hợp bạn hỏi. Nếu còn vướng mắc bạn có thể hỏi tiếp hoặc nghe luật sư tư vấn khi gọi 19006281.
Trân trọng!
Gọi 1900 6281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, Phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội). Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư tham gia vụ án tranh chấp đất đai, thừa kế, hôn nhân gia đình, kinh tế, thương mại… xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ trên.