Người mẹ sinh con dị dạng có được quyền từ bỏ con không?

Theo pháp luật hiện hành thì không có quy định nào về việc người mẹ (hoặc bất kỳ ai khác) được phép từ bỏ con bị quái thai, con bị dị tật nặng. Đứa trẻ trong trường hợp này được pháp luật bảo vệ quyền sống như những trẻ em bình thường khác. Do vậy, việc bỏ mặc con bị quái thai, dị tật nặng dẫn đến đứa trẻ chết là hành vi trái pháp luật. Theo đó, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, người mẹ có hành vi bỏ mặc con dẫn đến đứa trẻ chết có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội giết con mới đẻ hoặc tội giết người. Cụ thể như sau:

Chịu trách nhiệm hình sự về tội giết con mới đẻ: Theo quy định tại Điều 94 Bộ luật hình sự năm 1999, được sửa đổi, bổ sung năm 2009 (BLHS) thì “Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con mới đẻ hoặc vứt bỏ đứa trẻ đó dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”.

Theo quy định tại phần 1 Chương 2 Nghị quyết 04/HĐTP ngày 29-11-1986 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn về tội phạm giết con mới đẻ thì người mẹ sẽ phạm tội giết con mới đẻ theo quy định nêu trên nếu đứa trẻ trong trường hợp này mới được sinh ra trong bảy ngày tuổi trở xuống và bị người mẹ bỏ mặc dẫn đến chết do người mẹ bị hoàn cảnh khách quan đặc biệt chi phối như: đứa trẻ sinh ra có dị dạng…hoặc người mẹ do chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu như: khiếp sợ trước dư luận chê bai về việc mang thai và đẻ con ngoài giá thú, hoặc trước dư luận khắc nghiệt của nhà chồng cho đẻ con gái là tai họa v.v…

Như vậy, nếu đứa trẻ sinh ra trong 7 ngày tuổi trở xuống mà bị mẹ bỏ mặc dẫn tới chết thì người mẹ sẽ bị xử lý về tội giết con mới đẻ theo quy định tại Điều 94 BLHS.

Chịu trách nhiệm hình sự về tội giết người: Theo quy định tại khoản 1 Điều 93 BLHS thì người phạm tội giết người trong trường hợp giết trẻ em sẽ “bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình”. Ngoài ra, người phạm tội giết người còn “có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ một năm đến năm năm”.

Như vậy, trường hợp người mẹ bỏ mặc đứa con bị quái thai, dị tật nặng mà không thuộc trường hợp phạm tội giết con mới đẻ thì sẽ bị xử lý hình sự về tội giết người với tình tiết định khung là “giết trẻ em” theo quy định nêu trên.