Đánh kẻ cướp có được xem là phòng vệ chính đáng hay không?
06/07/2017 15:37Cho tôi hỏi: Đánh kẻ cướp có được xem là phòng vệ chính đáng hay không? Tôi cùng với bạn gái bị một thanh niên đến đe dọa sẽ dùng dao rạch mặt bạn gái tôi nếu không đưa tiền cho hắn. Chúng tôi không đưa tiền thì bị thanh niên này đánh. Tôi đánh trả với thanh niên này gây một số thương tích nhưng không nặng lắm. Hiện công an phường đã lập biên bản về sự việc nhưng chưa ra quyết định nào cả. Vậy trường hợp của tôi có được xem là phòng vệ chính đáng hay không?(Hoanganh…@gmail.com)
Công ty Luật Bảo Chính tư vấn cho bạn như sau:
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 15 Bộ luật Hình sự 1999 (được sửa đổi, bổ sung năm 2009) về phòng vệ chính đáng như sau:
“Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức; bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác, mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm”.
Với trường hợp của bạn, xét nhiều yếu tố như đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật, nếu bạn không đánh trả thì có thể bạn gái bạn bị xâm phạm về sức khỏe, tính mạng; tên thanh niên này đã ra tay trước và có hung khí … nên việc bạn đã chống trả một cách cần thiết để bảo vệ bạn gái mình thì đây được xác định là phòng vệ chính đáng.
Việc xác định một hành vi nào là phòng vệ chính đáng, hay vượt quá phòng vệ chính đáng, hay không phải là phòng vệ chính đáng trên thực tiễn không hề đơn giản. Đôi khi ranh giới này rất mong manh.
Một hành vi được xem là phòng vệ chính đáng thì phải có đủ các điều kiện sau đây:
- Hành vi xâm hại những lợi ích cần phải bảo vệ là hành vi phạm tội, hoặc rõ ràng là có tính chất nguy hiểm cho xã hội.
- Hành vi nguy hiểm cho xã hội đang gây thiệt hại, hoặc đe dọa gây thiệt hại thực sự và ngay tức khắc cho những lợi ích cần phải bảo vệ.
- Phòng vệ chính đáng không chỉ gạt bỏ sự đe dọa, đẩy lùi sự tấn công, mà còn có thể tích cực chống lại sự xâm hại, gây thiệt hại cho chính người xâm hại.
- Hành vi phòng vệ phải tương xứng với hành vi xâm hại, tức là không có sự chênh lệch quá đáng giữa hành vi phòng vệ với tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi xâm hại. Tương xứng có nghĩa là thiệt hại do người phòng vệ gây ra cho người xâm hại phải ngang bằng hoặc nhỏ hơn thiệt hại do người xâm hại đe dọa gây ra hoặc đã gây ra cho người phòng vệ.
Căn cứ khoản 2 Điều 15 Bộ luật Hình sự 1999 (được sửa đổi, bổ sung năm 2009) đã quy định:
“Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại. Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự”.
Như vậy, trong trường hợp thanh niên kia chưa thực hiện hành vi xâm hại đến bạn và người yêu bạn hoặc chỉ hăm dọa nhưng lời hăm dọa đó không dẫn đến việc thanh niên kia thực hiện các hành vi phạm tội mà bạn đã ra tay đánh thanh niên kia thì bạn đã thực hiện hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty luật Bảo Chính cho câu hỏi “Đánh kẻ cướp có được xem là phòng vệ chính đáng hay không”, nếu còn vướng mắc bạn có thể tiếp tục hỏi hoặc gọi 19006281 để nghe luật sư tư vấn.
Trân trọng!