Thủ tục nhận nuôi con nuôi
25/09/2016 00:27
Câu hỏi:
Hiện tại vợ chồng tôi mới có một con chung nhưng vì nhiều lý do nên không thể sinh thêm con nay vợ chồng tôi muốn nhận một bé gái làm con nuôi thì thủ tục như thế nào? Công ty luật Bảo Chính tư vấn giúp tôi. Hoàng Quế - Tĩnh Gia, Thanh Hóa
Trả lời:
Công ty luật Bảo Chính, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội tư vấn cho bạn Hoàng Quế như sau:
Đối với điều kiện nhận nuôi con nuôi: Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:
+ Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
+ Hơn con nuôi từ hai mươi (20) tuổi trở lên trừ trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi;
+ Có tư cách đạo đức tốt;
+ Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi trừ trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi;
+ Không phải là người đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên hoặc bị kết án mà chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng. con, cháu, người có công ơn nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên phạm pháp; mua, bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em; các tội xâm phạm tình dục đối với trẻ em; có hành vi xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội;
+ Không phải là người đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;
+ Không phải là người đang chấp hành hình phạt tù.
- Hồ sơ nhận nuôi con nuôi:
Hồ sơ của người xin nhận con nuôi:
+ Đơn xin nhận nuôi con nuôi (Theo mẫu);
+ Chứng minh nhân dân/Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay thế (Bản sao chứng thực);
+ Phiếu lý lịch tư pháp (bản sao chứng thực hoặc bản photo);
+ Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân (bản sao chứng thực hoặc bản photo);
+ Giấy khám sức khỏe do Cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp (không quá 6 tháng);
+ Văn bản xác nhận hoàn cảnh gia đình, tình trạng chỗ ở, điều kiện kinh tế (UBND cấp xã nơi người nhận con nuôi thường trú cấp) trừ trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi.
Hồ sơ của người được nhận làm con nuôi:
+ Giấy khai sinh (bản sao chứng thực);
+ Giấy khám sức khỏe (cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp không quá 6 tháng);
+ Hai ảnh toàn thân, nhìn thẳng, chụp không quá 06 tháng;
+ Giấy thỏa thuận về việc đồng ý cho trẻ em làm con nuôi (trường hợp nhận nuôi trẻ tại gia đình);
+ Biên bản xác nhận của UBND hoặc Công an cấp xã nơi phát hiện trẻ bị bỏ rơi lập (đối với xin con nuôi là trẻ bị bỏ rơi);
+ Giấy chứng tử của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc Quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của trẻ em là đã chết (đối với xin con nuôi là trẻ mồ côi);
+ Quyết định của Tòa án tuyên bố cha mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất tích hoặc mất năng lực hành vi dân sự (đối với xin nuôi nuôi có cha mẹ mất tich hoặc mất năng lực hành vi dân sự);
+ Quyết định tiếp nhận đối với trẻ ở cơ sở nuôi dưỡng.
- Thời hạn giải quyết: Thời hạn giải quyết là 30 ngày kể từ ngày UBND nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
UBND cấp xã nơi nhận hồ sơ có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ trong thời hạn 10 ngày, sau đó tiến hành việc lấy ý kiến của cha, mẹ, người giám hộ của trẻ được nhận nuôi và trẻ được nhận nuôi trên 09 tuổi.
Khi xét thấy người nhận nuôi và người được nhận nuôi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thì UBND cấp xã tổ chức đăng ký nuôi con nuôi, trao Giấy chứng nhận nuôi con nuôi cho cha mẹ nuôi, cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ hoặc người đại diện cơ sở nuôi dưỡng, tổ chức giao nhận con nuôi và ghi vào sổ hộ tịch trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày có ý kiến đồng ý của những người được lấy ý kiến.
Trường hợp UBND xã từ chối đăng ký thì phải trả lời bằng văn bản cho người nhận nuôi, cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ hoặc đại diện cơ sở nuôi dưỡng và nêu rõ lý do trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày lấy ý kiến.
Đối với điều kiện nhận nuôi con nuôi: Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:
+ Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
+ Hơn con nuôi từ hai mươi (20) tuổi trở lên trừ trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi;
+ Có tư cách đạo đức tốt;
+ Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi trừ trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi;
+ Không phải là người đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên hoặc bị kết án mà chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng. con, cháu, người có công ơn nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên phạm pháp; mua, bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em; các tội xâm phạm tình dục đối với trẻ em; có hành vi xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội;
+ Không phải là người đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;
+ Không phải là người đang chấp hành hình phạt tù.
- Hồ sơ nhận nuôi con nuôi:
Hồ sơ của người xin nhận con nuôi:
+ Đơn xin nhận nuôi con nuôi (Theo mẫu);
+ Chứng minh nhân dân/Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay thế (Bản sao chứng thực);
+ Phiếu lý lịch tư pháp (bản sao chứng thực hoặc bản photo);
+ Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân (bản sao chứng thực hoặc bản photo);
+ Giấy khám sức khỏe do Cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp (không quá 6 tháng);
+ Văn bản xác nhận hoàn cảnh gia đình, tình trạng chỗ ở, điều kiện kinh tế (UBND cấp xã nơi người nhận con nuôi thường trú cấp) trừ trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi.
Hồ sơ của người được nhận làm con nuôi:
+ Giấy khai sinh (bản sao chứng thực);
+ Giấy khám sức khỏe (cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp không quá 6 tháng);
+ Hai ảnh toàn thân, nhìn thẳng, chụp không quá 06 tháng;
+ Giấy thỏa thuận về việc đồng ý cho trẻ em làm con nuôi (trường hợp nhận nuôi trẻ tại gia đình);
+ Biên bản xác nhận của UBND hoặc Công an cấp xã nơi phát hiện trẻ bị bỏ rơi lập (đối với xin con nuôi là trẻ bị bỏ rơi);
+ Giấy chứng tử của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc Quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của trẻ em là đã chết (đối với xin con nuôi là trẻ mồ côi);
+ Quyết định của Tòa án tuyên bố cha mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất tích hoặc mất năng lực hành vi dân sự (đối với xin nuôi nuôi có cha mẹ mất tich hoặc mất năng lực hành vi dân sự);
+ Quyết định tiếp nhận đối với trẻ ở cơ sở nuôi dưỡng.
- Thời hạn giải quyết: Thời hạn giải quyết là 30 ngày kể từ ngày UBND nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
UBND cấp xã nơi nhận hồ sơ có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ trong thời hạn 10 ngày, sau đó tiến hành việc lấy ý kiến của cha, mẹ, người giám hộ của trẻ được nhận nuôi và trẻ được nhận nuôi trên 09 tuổi.
Khi xét thấy người nhận nuôi và người được nhận nuôi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thì UBND cấp xã tổ chức đăng ký nuôi con nuôi, trao Giấy chứng nhận nuôi con nuôi cho cha mẹ nuôi, cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ hoặc người đại diện cơ sở nuôi dưỡng, tổ chức giao nhận con nuôi và ghi vào sổ hộ tịch trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày có ý kiến đồng ý của những người được lấy ý kiến.
Trường hợp UBND xã từ chối đăng ký thì phải trả lời bằng văn bản cho người nhận nuôi, cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ hoặc đại diện cơ sở nuôi dưỡng và nêu rõ lý do trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày lấy ý kiến.
Nghị định 114/2016/NĐ-CP Quy định lệ phí đăng ký nuôi con nuôi, lệ phí cấp giấy phép hoạt động của tổ chức con nuôi nước ngoài