Quyền và nghĩa vụ của ngưòi quản lý di sản thừa kế
17/03/2017 15:00Vợ tôi là người chăm sóc cho bố vợ tôi khi còn sống và coi giữ tài sản của bố trong thời gian trên hai mươi năm. Khi còn sống bố vợ có làm di chúc để lại toàn bộ tài sản cho anh vợ tôi là người đã định cư ở Mỹ. Tôi xin hỏi khi nhận thừa kế thì anh vợ tôi có trách nhiệm gì đối với vợ tôi là người chăm sóc và giữ tài sản cho bố không? (Lê Trung Nghĩa)
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật Bảo Chính!
Về vấn đề bạn thắc mắc, chúng tôi xin tư vấn cho bạn như sau:
“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết” (Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015). Bố vợ bạn đã có di chúc để lại toàn bộ di sản thừa kế cho anh vợ bạn đang định cư ở nước ngoài. Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 về Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc:
1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.
Như vậy, trường hợp gia đình bạn không có những người được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc nêu trên thì anh vợ bạn được hưởng toàn bộ di sản mà bố bạn để lại. Anh vợ bạn chỉ phải thực hiện các nghĩa vụ tài sản do bố vợ bạn để lại trong phạm vi di sản.
Về việc vợ bạn chăm sóc, phụng dưỡng bố vợ bạn: Đây là trách nhiệm của con cái với bố mẹ; do đó về mặt pháp luật thì anh vợ bạn không có nghĩa vụ gì đối với vợ bạn khi nhận thừa kế.
Về việc vợ bạn quản lý di sản:
Theo quy định tại Điều 616 về Người quản lý di sản:
1. Người quản lý di sản là người được chỉ định trong di chúc hoặc do những người thừa kế thoả thuận cử ra.
2. Trường hợp di chúc không chỉ định người quản lý di sản và những người thừa kế chưa cử được người quản lý di sản thì người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản tiếp tục quản lý di sản đó cho đến khi những người thừa kế cử được người quản lý di sản.
3. Trường hợp chưa xác định được người thừa kế và di sản chưa có người quản lý theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì di sản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý.
Theo thông tin bạn cung cấp, vợ bạn là người trông giữ tài sản của bố vợ bạn từ khi ông còn sống, do vậy, khi ông chết, di chúc không chỉ định người quản lý di sản và anh vợ bạn chưa cử được người quản lý di sản thì vợ bạn tiếp tục quản lý di sản đó. Trong trường hợp này, vợ bạn có những quyền, nghĩa vụ như sau:
Nghĩa vụ của người quản lý di sản: (Điều 617 Bộ luật Dân sự năm 2015)
1. Người quản lý di sản quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 616 của Bộ luật này có nghĩa vụ sau đây:
a) Lập danh mục di sản; thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
b) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác, nếu không được những người thừa kế đồng ý bằng văn bản;
c) Thông báo về tình trạng di sản cho những người thừa kế;
d) Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
đ) Giao lại di sản theo yêu cầu của người thừa kế.
2. Người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản quy định tại khoản 2 Điều 616 của Bộ luật này có nghĩa vụ sau đây:
a) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác;
b) Thông báo về di sản cho những người thừa kế;
c) Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
d) Giao lại di sản theo thoả thuận trong hợp đồng với người để lại di sản hoặc theo yêu cầu của người thừa kế.
Quyền của người quản lý di sản: (Điều 618 Bộ luật Dân sự năm 2015)
1. Người quản lý di sản quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 616 của Bộ luật này có quyền sau đây:
a) Đại diện cho những người thừa kế trong quan hệ với người thứ ba liên quan đến di sản thừa kế;
b) Được hưởng thù lao theo thoả thuận với những người thừa kế;
c) Được thanh toán chi phí bảo quản di sản.
2. Người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản quy định tại khoản 2 Điều 616 của Bộ luật này có quyền sau đây:
a) Được tiếp tục sử dụng di sản theo thoả thuận trong hợp đồng với người để lại di sản hoặc được sự đồng ý của những người thừa kế;
b) Được hưởng thù lao theo thoả thuận với những người thừa kế;
c) Được thanh toán chi phí bảo quản di sản.
3. Trường hợp không đạt được thỏa thuận với những người thừa kế về mức thù lao thì người quản lý di sản được hưởng một khoản thù lao hợp lý.
Vậy, vợ bạn có quyền yêu cầu anh trai mình (là người được hưởng thừa kế theo di chúc của bố vợ bạn) trả thù lao do việc quản lý di sản thừa kế.
Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty luật Bảo Chính, nếu còn vướng mắc bạn có thể hỏi tiếp hoặc gọi 19006281 đề nghe luật sư tư vấn./.
Trân trọng!
Gọi 1900 6281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, Phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư tham gia vụ án tranh chấp đất đai, thừa kế, hôn nhân gia đình, kinh tế, thương mại… xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ trên.