Chia di sản theo pháp luật

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty luật Bảo Chính.
Về vấn đề bạn đang thắc mắc, chứng tôi tư vấn cho bạn như sau:
Thứ nhất, xác định thời hiệu khởi kiện yêu cầu chia thừa kế
Bố bạn mất từ năm 1984, cho đến nay (năm 2017) là 33 năm, đã hết thời hiệu khởi kiện về chia thừa kế. Khoản 1, Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định “Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế...”.
Tuy nhiên, điểm 2.4 Mục I Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP của Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn việc không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế thì có những trường hợp cụ thể không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, cụ thể như sau:
a) Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:
a.1. Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.
a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thảo thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.
a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.
b) Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản.
Như vậy, khi bố bạn mất không có di chúc, đã hết thời hiệu khởi kiện chia thừa kế, tuy nhiên có thể áp dụng quy định về chia tài sản chung để giải quyết phần di sản của bố bạn để lại nếu các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận đây là tài sản chung chưa chia.
Mẹ bạn mất năm 2002, cho đến nay là 15 năm nên theo quy định tại khoản 1 Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì thời hiệu để bạn yêu cầu chia phần di sản do mẹ bạn để lại vẫn còn do chưa quá ba mươi năm kể từ ngày mẹ bạn chết.
Thứ hai, xác định phân chia di sản của anh trai bạn
Thừa kế thế vị được quy định tại Điều 677 Bộ luật Dân sự năm 2005 như sau:
“Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống”.
Như vậy, nếu anh trai bạn mất trước mẹ bạn thì con của anh trai sẽ được hưởng phần di sản mà cha của cháu được hưởng nếu còn sống.
Nếu hàng thừa kế thứ 1 chỉ còn 4 người con thì phần di sản của bố bạn để lại được chia theo thỏa thuận hoặc theo quy định pháp luật làm 5 phần, phần của người anh trai đã mất được chuyển cho các cháu, vợ anh A có thể được chia nếu chứng minh được tài sản đó thuộc về anh A.
Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty luật Bảo Chính, nếu còn vướng mắc bạn có thể hỏi tiếp hoặc gọi 19006281 đề nghe luật sư tư vấn./.
Trân trọng!
Gọi 1900 6281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, Phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội). Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư tham gia vụ án tranh chấp đất đai, thừa kế, hôn nhân gia đình, kinh tế, thương mại… xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ trên.