Có thể hủy hợp đồng mua bán khi bên mua chậm thanh toán không?

Công ty Luật Bảo Chính, Đoàn luật sư Hà Nội tư vấn cho bạn như sau:

Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định:

“Điều 428. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng

1. Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

2. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc chấm dứt hợp đồng, nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

3. Khi hợp đồng bị đơn phương chấm dứt thực hiện thì hợp đồng chấm dứt kể từ thời điểm bên kia nhận được thông báo chấm dứt. Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ, trừ thỏa thuận về phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại và thỏa thuận về giải quyết tranh chấp. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán phần nghĩa vụ đã thực hiện.

4. Bên bị thiệt hại do hành vi không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng của bên kia được bồi thường.

5. Trường hợp việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng không có căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này thì bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng được xác định là bên vi phạm nghĩa vụ và phải thực hiện trách nhiệm dân sự theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan do không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng.”

Như vậy, các bên có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng theo thỏa thuận của các bên hoặc pháp luật có quy định hoặc khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng.

Tuy nhiên, theo thông tin bạn cung cấp, trong hợp đồng mua bán của bạn có điều khoản quy định rõ các bên không được đơn phương hủy bỏ hợp đồng. Thỏa thuận này không trái với quy định của pháp luật và được pháp luật tôn trọng. Do đó, công ty của bạn không thể đơn phương chấm dứt hợp đồng với công ty A cho dù công ty vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng.

Căn cứ Điều 313 Luật Thương mại 2005 quy định về việc hủy bỏ hợp đồng như sau:

“1. Trường hợp có thoả thuận về giao hàng, cung ứng dịch vụ từng phần, nếu một bên không thực hiện nghĩa vụ của mình trong việc giao hàng, cung ứng dịch vụ và việc này cấu thành một vi phạm cơ bản đối với lần giao hàng, cung ứng dịch vụ đó thì bên kia có quyền tuyên bố huỷ bỏ hợp đồng đối với lần giao hàng, cung ứng dịch vụ.

2. Trường hợp một bên không thực hiện nghĩa vụ đối với một lần giao hàng, cung ứng dịch vụ là cơ sở để bên kia kết luận rằng vi phạm cơ bản sẽ xảy ra đối với những lần giao hàng, cung ứng dịch vụ sau đó thì bên bị vi phạm có quyền tuyên bố huỷ bỏ hợp đồng đối với những lần giao hàng, cung ứng dịch vụ sau đó, với điều kiện là bên đó phải thực hiện quyền này trong thời gian hợp lý.

3. Trường hợp một bên đã tuyên bố huỷ bỏ hợp đồng đối với một lần giao hàng, cung ứng dịch vụ thì bên đó vẫn có quyền tuyên bố huỷ bỏ hợp đồng đối với những lần giao hàng, cung ứng dịch vụ đã thực hiện hoặc sẽ thực hiện sau đó nếu mối quan hệ qua lại giữa các lần giao hàng dẫn đến việc hàng hoá đã giao, dịch vụ đã cung ứng không thể được sử dụng theo đúng mục đích mà các bên đã dự kiến vào thời điểm giao kết hợp đồng.”

Căn cứ theo Điều 306 Luật Thương mại 2005 quy định về quyền yêu cầu tiền lãi do chậm thanh toán như sau:

“Trường hợp bên vi phạm hợp đồng chậm thanh toán tiền hàng hay chậm thanh toán thù lao dịch vụ và các chi phí hợp lý khác thì bên bị vi phạm hợp đồng có quyền yêu cầu trả tiền lãi trên số tiền chậm trả đó theo lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm thanh toán tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.”

Ngoài ra, trường hợp vì bị vi phạm nghĩa vụ chậm thanh toán, mà gây ra thiệt hại cho bên bán hàng hóa, thì bên bán có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 302 Luật thương mại năm 2005 như sau:

“1. Bồi thường thiệt hại là việc bên vi phạm bồi thường những tổn thất do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra cho bên bị vi phạm.

2. Giá trị bồi thường thiệt hại bao gồm giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.”

Như vậy, bạn có thể yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại do bên mua chậm thanh toán, nhưng bạn phải chứng minh tổn thất về việc chậm thanh toán làm ảnh hưởng đến những khoản lợi thực tế, trực tiếp mà đáng lẽ ra bên bán được hưởng nếu được thanh toán đầy đủ, đúng hạn.

Vì vậy, việc hủy bỏ hợp đồng của bên bán không thể thực hiện, để bảo vệ quyền lợi của mình, bên bán hàng hóa có thể khởi kiện ra Tòa án Kinh tế, yêu cầu bên mua trả lãi chậm thanh toán và bồi thường thiệt hại nếu có.

Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty luật Bảo Chính cho câu hỏi “Có thể hủy hợp đồng mua bán khi bên mua chậm thanh toán không”, nếu còn vướng mắc bạn có thể tiếp tục hỏi hoặc gọi 19006281 để nghe luật sư tư vấn.
Trân trọng!