Nguyên tắc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Trình tự, thủ tục thu hồi đất.

Thứ nhất, về vấn đề bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

Theo thông tin bạn cung cấp, có thể hiểu Nhà nước thu hồi đất để làm đường, đây là vì mục đích công cộng, lợi ích quốc gia, do đó hộ gia đình cá nhân có đất bị thu hồi sẽ được bồi thường khi đáp ứng đủ điều kiện quy định tại Khoản 1 Điều 75 Luật đất đai 2013:

"Điều 75. Điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận) hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này; người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp."

Theo quy định trên để được nhà nước bồi thường trong trường hợp này thì đất của gia đình bạn phải là đất đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Đối với trường hợp của bạn thì được hiểu đất thổ cư (đất ở) và đất ao của gia đình bạn đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, còn đất cập kênh không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, do đó gia đình bạn sẽ được nhận tiền bồi thường về đất ở và đất ao; còn phần đất cập kênh thì gia đình bạn phải có căn cứ chứng minh có đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 100 và Điều 101 Luật đất đai 2013 như biên lai thu tiền thuế từ trước đến nay để chứng minh đã sử dụng ổn định lâu dài, có tên trong sổ địa chính,... thì mới được nhà nước bồi thường khi thu hồi đất.

Đồng thời thì việc bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi sẽ được thực hiện theo nguyên tắc quy định tại Điều 74 Luật đất đai 2013 như sau:

"1. Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này thì được bồi thường.

2. Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.

3. Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật."

Theo nguyên tắc trên, khi Nhà nước thu hồi đất ở của gia đình bạn thì phải bồi thường bằng đất khác có cùng mục đích sử dụng là đất ở, nếu không có đất thì phải bồi thường bằng tiền theo giá đất ở tại thời điểm có quyết định thu hồi đất; đối với đất ao phải bồi thường bằng việc giao lại một đất khác là đất ao hoặc bồi thường theo bằng tiền theo giá đất ao tại thời điểm quyết định thu hồi đất. Giá đất cụ thể là do Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định.

Điều 79 Luật đất đai 2013 quy định bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất ở như sau:

"1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở, người Việt Nam định cư ở nước ngoài đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam mà có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này khi Nhà nước thu hồi đất thì được bồi thường như sau:

a) Trường hợp không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở; trường hợp không có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở thì Nhà nước bồi thường bằng tiền;

b) Trường hợp còn đất ở, nhà ở trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi thì được bồi thường bằng tiền. Đối với địa phương có điều kiện về quỹ đất ở thì được xem xét để bồi thường bằng đất ở.

2. Hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở phải di chuyển chỗ ở mà không đủ điều kiện để bồi thường về đất ở, nếu không có chỗ ở khác thì được Nhà nước bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở hoặc giao đất ở có thu tiền sử dụng đất.

3. Tổ chức kinh tế, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang sử dụng đất để thực hiện dự án xây dựng nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 Luật này thì được bồi thường về đất.

4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này"

Như vậy, Uỷ ban nhân dân nơi bạn đang cư trú trả lời, đất thổ cư thì chuyển sang đất trồng cây lâu năm để bồi thường theo giá đất trồng cây lâu năm là sai nguyên tắc bồi thường về đất, trái quy định pháp luật.

Để đảm bảo quyền lợi cho bạn, bạn có quyền làm đơn khiếu nại gửi tới Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thu hồi đất để yêu cầu giải quyết về giá bồi thường. Nếu ủy ban nhân dân không giải quyết bạn có quyền khởi kiện tới Tòa án nhân dân cấp huyện nơi đang có đất để yêu cầu giải quyết.

Thứ hai, về vấn đề hiến đất làm đường,

Pháp luật không có quy định bắt buộc người dân phải hiến đất làm đường. Do đó Uỷ ban nhân dân không có quyền yêu cầu gia đình bạn cũng như những hộ dân khác phải hiến đất để làm đường. Trừ trường hợp mà gia đình bạn tự nguyện hiến đất để làm đường thì sẽ không được bồi thường.
Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty luật Bảo Chính về nội dung bạn đang thắc mắc. Nếu còn chưa rõ, bạn có thể tiếp tục thông tin cho chúng tôi để được giải đáp, hoặc nghe luật sư tư vấn, vui lòng gọi 19006281.

Gọi 19006281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội). Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư bào chữa, luật sư tham gia các vụ án hình sự, vui lòng liên hệ với chúng tôi theo địa chỉ trên.