Đất hết thời hạn sử dụng có bị thu hồi không?
10/04/2017 15:11
Kính chào luật sư. Tôi muốn nhờ luật sư tư vấn giúp một việc như sau:
Năm 2006 tôi có mua một mảnh đất nông nghiệp của một gia đình cùng xã, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi thời gian sử dụng đến hết tháng 7/2016. Gia đình này bán đất cho gia đình tôi để chuyển về quê, nên họ nói cứ viết giấy là thuê đất đằng nào họ cũng chuyển đi, không còn khẩu ở đây nữa thì khi hết hạn sử dụng Nhà nước sẽ chia lại gia đình tôi vẫn được thửa đất đó.
Vì vậy chúng tôi có viết giấy mua bản là thuê đất hết tháng 7/2016. Tuy nhiên hiện nay theo quy định của Nhà nước thì đất không chia lại nữa mà gia hạn sử dụng là 50 năm. Thấy vậy gia đình này lại đòi lại thửa đất đó.
Vậy trường hợp này thì gia đình tôi phải làm sao để vẫn được tiếp tục sử dụng thửa đất đó?
Hiện tại gia đình đó đã chuyển khẩu về quê từ năm 2007 (Sau thời gian bán đất cho gia đình tôi 1 năm). Hiện nay ở địa phương tôi chưa cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Có người nói Nhà nước sẽ thu hồi mảnh đất đó và bản đấu giá (Thửa đất chỉ có hơn 3000m2). Như vậy có đúng không?
Nếu cả 2 gia đình chúng tôi không còn giấy mua bán đất thì giải quyết như thế nào?
Nếu còn giấy thuê đất thì làm thế nào để khỏi bị thu hồi thửa đất đó?
Vậy mong Luật sư tư vấn cho gia đình tôi cách giải quyết tốt nhất để được tiếp tục sử dụng thửa đất đó. Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Về nội dung bạn đang thắc mắc, Công ty luật Bảo Chính trả lời như sau:
Theo như thông tin bạn cung cấp thì bạn không nói rõ đây là đất giao trong hạn mức, giao có thu tiền sử dụng đất, thuê đất trả tiền hàng năm hay thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê. Nên sẽ chia ra hai trường hợp:
- Thứ nhất nếu như đây là đất cho thuê trả tiền hàng năm thì bên kia chỉ được chuyển nhượng, cho thuê với tài sản thuộc sở hữu gắn liền với đất, chứ không có quyền cho thuê, chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo khoản 2 Điều 179 Luật đất đai 2013, do đó giao dịch giữa hai bên bị vô hiệu do vi phạm quy định của pháp luật, hai bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Tức là mảnh đất này sẽ vẫn là của bên kia, và bạn được nhận lại khoản tiền mà mình đã trả cho bên kia.
- Thứ hai đây là đất giao trong hạn mức, đất giao có thu tiền sử dụng đất, thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì bên kia sẽ có quyền chuyển nhượng, cho thuê quyền sử dụng đất theo khoản 1 Điều 179 Luật đất đai 2013.
Nếu như đây là đất giao trong hạn mức, đất giao có thu tiền sử dụng đất, thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì bên kia có quyền chuyển nhượng, cho thuê với quyền sử dụng đất. Tuy nhiên hai bên có viết giấy thuê đất, ở đây được hiểu là bạn đã thuê quyền sử dụng đất của bên kia chứ không phải là chuyển nhượng đất, dù là mục đích mua bán, nhưng khi ra tòa thì căn cứ vào giấy thuê đất này sẽ là thuê quyền sử dụng đất. Bạn sẽ có các quyền và nghĩa vụ của người thuê quyền sử dụng đất tại Điều 707 và 708 Bộ luật dân sự 2005:
“Điều 707. Nghĩa vụ của bên thuê quyền sử dụng đất
Bên thuê quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới, đúng thời hạn cho thuê;
2. Không được hủy hoại, làm giảm sút giá trị sử dụng của đất và phải thực hiện các yêu cầu khác như đã thoả thuận trong hợp đồng thuê quyền sử dụng đất;
3. Trả đủ tiền thuê quyền sử dụng đất đúng thời hạn, đúng địa điểm và theo phương thức đã thoả thuận; nếu việc sử dụng đất không sinh lợi thì bên thuê vẫn phải trả đủ tiền thuê, trừ trường hợp có thoả thuận khác;
4. Tuân theo các quy định về bảo vệ môi trường; không được làm tổn hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất xung quanh;
5. Trả lại đất đúng tình trạng như khi nhận sau khi hết thời hạn thuê, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 708. Quyền của bên thuê quyền sử dụng đất
Bên thuê quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên cho thuê chuyển giao đất đủ diện tích, đúng vị trí, số hiệu, hạng đất, loại đất và tình trạng đất như đã thoả thuận;
2. Được sử dụng đất thuê ổn định theo thời hạn như đã thoả thuận;
3. Được hưởng hoa lợi, lợi tức từ việc sử dụng đất;
4. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng theo quy định tại Điều 426 của Bộ luật này;
5. Yêu cầu bên cho thuê giảm, miễn tiền thuê trong trường hợp do bất khả kháng mà hoa lợi, lợi tức bị mất hoặc bị giảm sút”
Như vậy theo quy định trên thì bạn phải sử dụng đất đúng thời hạn cho thuê, và nếu như không có thỏa thuận nào khác thì phải trả lại đất đúng tình trạng như khi nhận khi hết thời hạn cho thuê, thời hạn thuê quyền sử dụng đất của bên kia là tới hết tháng 7/2016. Như vậy hết tháng 7/2016 thì bạn sẽ phải trả lại đất cho bên kia.
Đối với trường hợp đất sử dụng có thời hạn theo khoản 1 và 2 Điều 126 Luật đất đai 2013 thời hạn sử dụng đất tối đa là 50 năm, nếu như hết thời hạn này hộ gia đình cá nhân không có nhu cầu sử dụng đất nữa thì nhà nước sẽ thu hồi đất.Từ Điều 61 đến Điều 65 Luật đất đai 2013 quy định cụ thể về bốn trường hợp thu hồi đất như sau:
- Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh
- Thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng
- Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai
- Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo phâp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người
Theo như bạn nói giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có ghi thời hạn sử dụng đất là hết tháng 7/2016, như vậy tới hết tháng 7/2016 khi mà hết thời hạn sử dụng đất thì bên kia nhu cầu tiếp tục sử dụng đất thì sẽ được gia hạn sử dụng đất là 50 năm đối với trường hợp giao đất, công nhận quyền sử dụng đất và được xem xét tiếp tục thuê đất với thời hạn không quá 50 năm. Còn nếu như bên kia không có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất nữa thì phải trả lại đất cho nhà nước, nhà nước thu hồi đất.
Trong trường hợp này nếu như bạn muốn tiếp tục sử dụng đất và không bị thu hồi có thể chia ra hai trường hợp như sau: Nếu như gia đình bên kia có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất và được nhà nước gia hạn thì bạn có thể thỏa thuận với bên kia về việc tiếp tục thuê quyền sử dụng đất từ bên kia hoặc là mua bán quyền sử dụng đất này. Còn trong trường hợp bên kia không có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất thì khi hết thời hạn cho thuê thì bạn có quyền làm đơn xin nhà nước giao đất cho gia đình bạn và xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đối với trường hợp nếu như cả hai bên đều không còn giữ giấy tờ thuê đất thì sẽ không có căn cứ chứng minh cho giao dịch giữa hai bên, nên căn cứ vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên bên kia thì bên kia có quyền đòi lại đất bất cứ lúc nào. Tuy nhiên bạn sẽ vẫn được hưởng các thành quả lao động trên đất do công sức của mình tạo ra theo quy định tại Điều 708 Bộ luật dân sự 2005
Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty luật Bảo Chính về nội dung bạn đang thắc mắc. Nếu còn điều gì chưa rõ, bạn có thể tiếp tục thông tin cho chúng tôi để được giải đáp, hoặc nghe luật sư tư vấn, vui lòng gọi 19006281.
Gọi 1900 6281 để nghe luật sư tư vấn nhanh chóng, kịp thời, chính xác nhất các quy định của pháp luật hoặc đặt lịch tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng Công ty luật Bảo Chính (P308, Tòa nhà số 8, Phố Láng Hạ, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội). Trường hợp quý khách có nhu cầu mời luật sư tham gia vụ án tranh chấp đất đai, thừa kế, hôn nhân gia đình, kinh tế, thương mại… xin vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ trên.